ไฮเดรนเยีย
Meaning
Sometimes they’re pink. Sometimes they’re so blue.
บางคราก็อ่อนหวาน บางคราวก็อ่อนไหว
ถ้าดอกไม้คืออาวุธสงครามแห่งความรัก เจ้าไฮเดรนเยียช่อน้อยคงได้หลั่งน้ำตาเป็นพันครั้ง ไม่นับที่นานครั้งเจ้าหล่อนจะได้มีบทบาทในบทกวีสักคราว แต่ปรากฏกายในวัฒนธรรมตะวันตกทีไรยังเป็นได้เพียงสัญลักษณ์ของความเศร้าโศก และหัวใจที่ชืดชา ส่วนในวัฒนธรรมตะวันออก ไฮเดรนเยียดูจะมีบทบาทที่ดีมากกว่าอยู่สักหน่อย คนญี่ปุ่นมองเห็นไฮเดรนเยียเป็นตัวแทนความชุ่มฉ่ำของฤดูฝน คำขอบคุณ และมิตรภาพ นักจัดดอกไม้ชื่อดังคนหนึ่งเคยกล่าวถ้อยคำที่สะท้อนความหมายของไฮเดรนเยียสีชมพูว่า เจ้าหล่อนคือ ‘จังหวะของหัวใจ’ ส่วนไฮเดรนเยียสีขาวบริสุทธิ์ยังอาจมีความหมายถึงความอดทน เพราะไฮเดรนเยียเป็นดอกไม้ที่เปลี่ยนแปรไปได้หลายสีสันตามแต่สารอาหารในดินที่เลือกใช้ ในทางหนึ่งเจ้าหล่อนจึงอาจมีโฉมหน้าเป็นสีชมพูแห่งความรักอันอ่อนหวาน ขณะที่อีกแง่มุมเจ้าหล่อนนั้นช่าง so blue เสียเหลือเกิน
Love hidden in the heart
รักที่ต้องถนอมไว้ในใจ
มีเรื่องราวเล่าถึงความรักของหมอหนุ่มชาวเยอรมันที่เดินทางมายังนางาซากิ ประเทศญี่ปุ่น ในช่วงยุคเอโดะ เขาได้พบรักกับหญิงสาวชาวญี่ปุ่นคนหนึ่งนามว่า ‘โอตากิ’ ทว่าสุดท้ายแล้วความรักก็ต้องจบลงเมื่อฝ่ายชายต้องเดินทางกลับประเทศ ทว่าเขาไม่ได้กลับไปมือเปล่า ชายหนุ่มหอบหิ้วต้นไฮเดรนเยียกลับไปเป็นของแทนใจ เพราะรักที่ต้องถูกกักเก็บเอาไว้ในอก ไฮเดรนเยียจึงสามารถแปลอีกหนึ่งความหมายได้ว่า ‘รักที่ต้องถนอมเอาไว้ในใจ’
History
บันทึกหลักฐานที่เก่าแก่ที่สุดชี้ให้เห็นว่าไฮเดรนเยียมีประวัติยาวนานถึงราว 45-60 ล้านปีที่แล้ว ร่วมสมัยกับยุคการสูญพันธุ์ของไดโนเสาร์ในแถบตะวันตกของอเมริกาและแคนาดา อีกแหล่งสำคัญที่มีไฮเดรนเยียเป็นพืชพื้นถิ่นก็คือแถบเอเชีย โดยเฉพาะจีน เกาหลี และญี่ปุ่น ไฮเดรนเยียเพิ่งจะแพร่เข้าสู่ยุโรปในช่วงปี 1736 พร้อมกับชื่อ Hydrangea ที่มาจากภาษากรีกสองคำคือ “hydro” (น้ำ) และ “angeion” (โถ/ ท่อ) เนื่องจากรูปลักษณ์ของดอกยามบานที่ดูเหมือนโถอุ้มน้ำนั่นเอง
Culture
ในโลกตะวันตกบางครั้งไฮเดรนเยียถูกใช้จัดช่อดอกไม้ของเจ้าสาว เพราะลักษณะของช่อดอกที่เบียดชิดติดกันหมายถึงความสุข และความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นภายในครอบครัว ในประเทศญี่ปุ่นมีชาชนิดหนึ่งซึ่งหมักจากใบของไฮเดรนเยีย เรียกว่า Amacha ให้รสหวานจากสารที่อยู่ในใบไม้ ชานี้มักใช้ในพิธีฉลองวันประสูติของพระพุทธเจ้าโดยใช้สำหรับอาบรดลงบนพระพุทธรูป และแจกจ่ายให้ผู้ร่วมงานดื่ม
Anecdote
ความหมายที่โด่งดังที่สุดของไฮเดรนเยียคือ ‘หัวใจอันเย็นชา’ ทว่าความเย็นชาที่แท้จริงของเจ้าหล่อนเห็นจะไม่ใช่แค่ความหมาย หากแต่เป็นฤทธิ์ของส่วนต่างๆ ในลำต้นตั้งแต่ใบจนถึงรากที่มีพิษรุนแรง หากเผลอรับประทานเข้าไปอาจทำให้เกิดอาการท้องร่วง อาเจียน ระบบทางเดินหายใจติดขัด ไปจนถึงเสียชีวิตได้ หากใครชอบดอกไฮเดรนเยีย ก็แนะนำให้เดินทางไปบาหลี เพราะไฮเดรนเยียที่นั่นมีราคาถูกมาก และมีท้องทุ่งไฮเดรนเยียตระการตาที่แม้แต่คนในท้องถิ่นก็ไม่รู้ว่ามีให้ชม
Basic Facts
Reference
https://en.spiritualism-japan.com/meanings-hydrangea/
https://theteacupoflife.com/2017/02/amacha-japanese-herbal-tea.html
https://blog.gardeningknowhow.com/tbt/history-of-hydrangea-plants/
https://www.newhanfu.com/the-myth-behind-hydrangea.html
https://www.baanlaesuan.com/134758/dontmiss/hydrengea