ยามบ่ายวันอาทิตย์เราเดินทางไปแถวสามย่าน เพื่อชมนิทรรศการ  ‘The Terrarium –Redressing the Im/balance’ ตามคำชักชวนของเพื่อนว่า “แก งานนี้มีต้นไม้และหินสีแดง” ฟังแล้วเอะใจตรงคำว่าหินสีแดงอยู่ไม่น้อย เลยลองหาคำโปรยโปรโมทงาน แล้วก็ได้รู้ว่า ผลงานนี้คืองานเดียวกันที่เคยจัดในอารีย์ ช่วง Bangkok Design Week 2020 ที่เราได้ไปมา ซึ่งเป็นงานที่เติมเต็มพื้นที่ด้วยความเขียวขจีของต้นไม้ และกระจกหนึ่งใบคอยสะท้อนตัวตันของผู้ชม เพื่อสร้างความรู้สึกว่าเรากำลังถูกโอบกอดด้วยธรรมชาติ จนปลอดภัยจากวิกฤตมลพิษ ครั้งนี้เราจึงไม่พลาดไปชมนิทรรศการอีกครั้ง เพื่อหาความหมายที่ซ่อนเร้นในผลงานตามความรู้สึก

เมื่อมาถึง The Shophouse 1527 สเปซของการจัดแสดงศิลปะครั้งนี้ เราเปิดประตูเข้าไปเจอกับ Labyrinth Cafe (แล็บลิ้น คาเฟ่) ซึ่งมักแวะมาจิบกาแฟอยู่บ่อยๆ ก่อนเดินไปแจ้งคิวขึ้นชมนิทรรศการที่ชั้น 2 เพราะมีกฎว่าเข้าได้ครั้งละ 5 คน/15 นาที ตามหลักการเว้นระยะ

 ถึงคิวของเราแล้ว สองขาก้าวเดินตามบันไดขึ้นไปช้างบน เหล่าต้นไม้สีเขียวบ้าง เข้มบ้างคือสิ่งแรกที่เห็น พร้อมกับหินกรวดสีแดงที่เท้าได้เหยียบย่ำ ซึ่งถูกจัดแสดงอยู่ในโครงสร้างอาคารสไตล์อินดัสเทรียล ลอฟต์ แวบแรกเรานึกถึงการจับคู่สีเขียว แดง เทา ช่างเป็นพาเลทที่ตัดกันได้ลงตัว ก่อนเริ่มสำรวจพันธ์ุไม้นานาชนิด ไม่ว่าจะเป็นไทรใบสัก ว่านเสน่ห์จันทร์แดง จั๋ง ฟิโลเดนดรอน ฟิโลใบมะละกอ ดอกเข็ม เป็นต้น

    เงยหน้าจากเหล่าต้นไม้ หน้าต่างบานใหญ่เปิดกว้างให้เราได้เห็นบริบทรอบนอกที่ทรุดโทรมไปตามกาลเวลา แต่เมื่อมีต้นไม้มาเสริมแต่ง ก็ดูมีชีวิตชีวาขึ้นมาโดยปริยาย

    เดินต่อไปเรื่อยๆ เราก้มมองหินกรวดสีแดง แล้วนึกสงสัยว่าทำไมถึงต้องเป็นสีแดง ?ส่วนตัวตีความถึงความอันตราย หรือความไม่ปลอดภัยต่างๆ ที่อาจมาเยือน ระหว่างเดินไปยังมุมที่มีกระจก เราเห็นต้นไม้สองสามต้นล้มกองอยู่กับพื้น เลยหยิบน้องขึ้นมาตั้งเหมือนเดิม พร้อมกับเดินอย่างระมัดะวังไม่ให้เผลอไปเหยียบหรือเตะต้นอื่นๆ

    เดินมาจนถึงมุมกระจกที่ติดกับผนังทั้งสองด้านในมุมตรงข้ามกัน เพื่อสะท้อนตัวตนผู้ชมงาน เรายืนนิ่งสักครู่ แล้วมองตัวเอง ต้นไม้ แสง และโครงสร้างอาคารที่สะท้อนจากกระจกทั้งด้านหน้าและด้านหลัง เราเห็นเรา ที่แวดล้อมไปด้วยต้นไม้เหมือนเคยที่อารีย์ แต่พอลองสังเกตให้ดี ต้นไม้บ้างต้นล้ม บ้างต้นเหี่ยวเฉา บ้างต้นใบไหม้ จนคิดไปถึงชื่อของนิทรรศการที่ชวน มองหาความสมดุลย์ของมนุษย์และธรรมชาติ นั่นทำให้นึกได้ว่า เหล่าต้นไม้ ดอกไม้ก็ล้วนได้รับผลกระทบไม่ว่าทางใดทางหนึ่ง โดยเฉพาะจากน้ำมือมนุษย์ ซึ่งสะท้อนผ่านหินกรวดสีแดงที่พื้น

    นั่นหมายความว่า มนุษย์ไม่ควรยึดเอาธรรมชาติเป็นเกราะป้องกันตัวเองเท่านั้น แต่เราเองก็ควรเป็นเกราะป้องกันธรรมชาติเช่นกัน เพราะเมื่อเขาให้ประโยชน์เป็นร่มเงา เป็นอากาศบริสุทธิ์ที่คอยเติมเต็มลมหายใจ ที่อยู่อาศัยสำหรับสิ่งมีชีวิต เป็นอาหาร ไปจนถึงเป็นยารักษาโรค เราก็ควรตอบแทนธรรมชาติด้วยการหมั่นคอยดูแลให้เขาเติบโต และอยู่คู่กับมนุษย์ไปนานเท่านาน

What : นิทรรศการ The Terrarium –Redressing the Im/balance
When : วันนี้ – 21 มิถุนายน 2563 | วันอังคาร – วันอาทิตย์ เวลา 11.00-19.00 น.
Where : The Shophouse 1527 (MRT สามย่าน ทางออก 2