‘ดอกดาวเรือง’ ภาษาเหนือบ้านเราเรียกด้วยสําเนียงน่ารักว่าดอก ‘คําปูจู้’ เหมือนสืบเชื้อสายจากตรงนั้น แต่แท้จริงแล้วกลับมีถิ่นกําเนิดไกลโพ้นถึง ทวีปอเมริกาใต้พบว่าราวหนึ่งพันปีหลังคริสตกาล ชาวเม็กซิโกโบราณใช้ช่อดาวเรืองสีเหลืองอร่ามดั่งทองทา วางสัการะอย่างนอบน้อมบนแท่น พระแม่มารีจึงเป็นที่มาของชื่อ ‘Mary’s Gold’ หรือ ‘ทองคําของพระแม่มารี’ ซึ่งก็เป็นต้นกําเนิดของชื่อภาษาอังกฤษในเวลาต่อมาว่า ‘Marigold’ นั่นเอง

    คงคล้ายกับประเพณีของชนอินเดียเช่นกัน เพราะพวกเขาใช้ประกอบในมาลัยพวงใหญ่ซึ่งมีพรรณพฤกษาถึง ๒๑ ชนิดบูชาเทพเจ้าทั้งปวง โดยดอกดาวเรืองเป็นหนึ่งในนั้น แทนสัญลักษณ์บัลลังก์ทองที่ประทับของพระผู้เป็นเจ้า

    ด้วยความที่ชอบแดดจัด ดาวเรืองจึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า ‘Sun’s Bride’ หรือ’ เจ้าสาวของพระอาทิตย์’

    ปัจจุบันดอกดาวเรืองนับได้ว่าเป็นพืชเศรษฐกิจอีกชนิดหนึ่งของประเทศไทย โดยเฉพาะบนพื้นที่จังหวัดพะเยา ลําปาง นนทบุรีราชบุรี สมุทรสาคร สุพรรณบุรีและอุดรธานีมีแปลงปลูกรวมกันกว่า ๖,๐๐๐ ไร่และ ด้วยเป็นพืชซึ่งปลูกและดูแลได้ง่าย ขายได้ราคา โดยเกษตรกรหมุนเวียนปลูกอยู่ในสามสายพันธุ์หลัก ๆ คือ ดาวเรืองอเมริกัน (สีเหลือง สีส้ม สีทอง และสีขาว) ดาวเรืองฝรั่งเศส (สีเหลือง สีส้มสีทอง และสีน้ำตาลอมแดง) ดาวเรืองพันธุ์ลูกผสม อีกทั้งยังเริมนําเข้าสายพันธุ์ใหม่ ๆ  เข้ามา อาทิพันธุ์ซอฟเวอร์น (soverign) กับพันธุ์จาไมก้า (jamaica)

    ใช่เพียงว่าดาวเรืองจะถูกใช้ในพิธีกรรมต่าง ๆ นานา ในฐานะดอกไม้มงคล ประโยชน์ทางสมุนไพรก็เปี่ยมล้นยิงเช่นกัน เช่น ใช้สมานแผล แก้ อาการเจ็บคอ ฟอกเลือด แก้ไอ ละลายเสมหะ มีสารเบต้าแคโรทีน ช่วยต่อ ต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันโรคมะเร็ง

    ในอุตสาหกรรมสิงทอขนาดเล็กซึ่งไม่นิยมสารเคมีนิยมใช้สีจากดอกดาวเรืองมาย้อมผ้า โดยอ้างว่าเป็นกรรมวิธีแบบอินเดียโบราณสืบทอดจากรุ่นต่อรุ่นกันมา โดยกลุ่มคนแรก ๆ ก็คือนักบวชนิกายหนึ่ง นําผ้าห่อศพมาย้อมเพื่อใช้นุ่งห่ม จนกาลเวลาล่วงเลยมากว่า ๒,๖๐๐ ปี นิกายใหม่นั้นเติบโตภายใต้ชื่อ ‘ พระพุทธศาสนา’